Metoda Alfreda Tomatisa®
O metodzie
Metoda Tomatisa® w skrócie:
Metoda może być stosowana zarówno u dzieci, jak i dorosłych oraz wspomagająco przy nauce języków obcych.
Podstawy naukowe Metody Alfreda Tomatisa
Alfred Tomatis (1920 - 2001) - autor metody; francuski foniatra, laryngolog, chirurg. Zajmował się badaniem związków pomiędzy słuchem i fonacją (słuchaniem i komunikacją) oraz zagadnieniami związanymi z uwagą słuchową (słuchaniem) t.j. umiejętnością uważnego używania słuchu w celu komunikowania oraz uczenia się. Na podstawie wielu badań i obserwacji postawił hipotezę iż nie można utożsamiać słuchania ze słyszeniem. Tomatis rozgraniczył te dwa pojęcia. Słyszenie jest procesem biernym, zależnym od prawidłowego funkcjonowania narządu słuchu. Uwaga słuchowa - słuchanie jest umiejętnością świadomego odbioru bodźców dźwiękowych oraz czerpania z nich informacji. Celem stworzonej przez niego metody jest przywrócenie prawidłowego poziomu uwagi słuchowej.
Zaburzenia uwagi słuchowej objawiają się:
- zaburzeniami koncentracji uwagi,
- nadwrażliwością dźwiękową,
- błędną interpretacją pytań,
- myleniem podobnie brzmiących słów,
- koniecznością powtarzania poleceń,
- ubogim słownictwem,
- trudnościami z pisaniem i czytaniem,
- brakiem muzykalności,
- słabą koordynacją ruchową
- słabymi umiejętnościami sportowymi,
- słabą grafomotoryką objawiającą się niewyraźnym pismem,
- problemami z lateralizacją (mylenie strony lewej - prawej),
- męczliwością, nadaktywnością, nadwrażliwością emocjonalną, drażliwością, brakiem wiary w siebie oraz nieśmiałością.
Metoda może być stosowana zarówno u dzieci, jak i dorosłych oraz wspomagająco przy nauce języków obcych.
Dzieci:
- zaburzenia mowy
- zaburzenia głosu
- zaburzenia koncentracji
- trudności szkolne w tym dysleksja
Dorośli:
- zaburzenia mowy (jąkanie)
- zaburzenia głosu spowodowane niewłaściwą intonacją i modulacją głosu (wysokie tony).
- stres.
Organizacja programów Tomatis®
W celu uzyskania maksymalnego efektu terapeutycznego rekomenduje się przeprowadzenie 4 sesji. Czas trwania każdej to 13-14 dni. Długość nagrania można dostosować do poziomu i możliwości uwagi słuchowej klienta (od 0,5 h do 2 h).
2 lata (dziecko zdrowe), dziecko z zaburzeniami neurorozwojowymi 3 lata (dziecko zdrowe), dziecko z zaburzeniami neurorozwojowymi 2 etap (w zależności od poziomu funkcjonowania) 4 i więcej lat (dziecko zdrowe) Dorośli 40 minut dziennie, czyli 4x10 min 1 godzina dziennie, czyli 4x15 min 1 godz. 20 min, czyli 4x20 min 2 godz. Dziennie, czyli 6x20 min Format nagrania 10 min Format nagrania 15 min Format nagrania 20 min Format nagrania 20 min Program: 9 godzin 20 minut w ciągu 14 dni Program: 14 godzin w ciągu 14 dni Program: 18 godzin w ciągu 14 dni Program 28 godzin w ciągu 14 dni Między 1 a 2 sesją: rekomenduje się przerwę około 1 miesiąca.
Między 2 a 3 sesją: rekomenduje się przerwę 1,5-2 miesięcy:
- 1,5 miesiąca jeżeli podczas rozmowy podsumowującej Klient lub jego rodzina uzna postępy terapii za niezadowalające.
- 2 miesiące, jeżeli postępy są zadowalające.
Między 3 a 4 sesją:
- Przerwa 3-4 miesiące w przypadku specyficznych zaburzeń uczenia się (dysleksja, dyspraksja, dysfazja, zespół deficytu uwagi, zaburzenia funkcji wykonawczych).
- Przerwa 2-3 miesiące, gdy występują:
- Całościowe zaburzenia rozwoju (zaburzenia komunikacji werbalnej i niewerbalnej, zaburzenia relacji społecznych, ograniczone zainteresowanie lub powtarzalne zachowania).
- Poważne dysfunkcje mózgu (uraz, afazja itp.)
- Niespecyficzne zaburzenia uczenia się (deficyt sensoryczny, intelektualny, zaburzenia osobowości, braki środowiskowe).
Jak to działa?
Metoda opracowana przez Tomatisa polega na słuchaniu przez specjalnie zaprojektowane „Elektroniczne Ucho” przygotowanego materiału dźwiękowego, dźwięki przekazywane są drogą kostną oraz powietrzną. Terapia przeprowadzana jest w czterech sesjach.
Kilka szczegółów
- Sygnały dźwiękowe są przekazywane poprzez przewodnictwo kostne i powietrzne.
- To nie słuchawki! To Elektroniczne Ucho!
- Ucho Elektroniczne wykorzystuje oba te sposoby. Podstawą jego działania jest „bramkowanie”, które opiera się na pojęciu kontrastu percepcyjnego. Co to znaczy?
- W każdym z zastosowanych programów kodowana jest muzyka o innym składzie częstotliwości (innej barwie). Dźwięk ze słuchawek dociera do błony bębenkowej, a następnie do ucha wewnętrznego i do mózgu za pomocą przewodnictwa powietrznego. W Elektronicznym uchu dźwięk przekazywany jest również przez wibrator (przewodnictwo kostne), dochodzi bezpośrednio do ucha wewnętrznego , co intensyfikuje efekty.
- Sygnał dźwiękowy, który dociera do ucha, pobudza układ nerwowy, aktywność mózgu, co następczo powoduje uruchomienie mechanizmów uwagi (koncentrację i uwagę selektywną).
Podejście neurologiczne Metody Tomatis®:
Program słuchowy wg koncepcji Alfreda Tomatisa wraz z Elektronicznym Uchem oddziałuje na przedsionek i ślimak.
- Przedsionek i ślimak są silnie powiązane z korą przedczołową i móżdżkiem, które są ze sobą wzajemnie połączone.
- Kora przedczołowa odpowiada za regulowanie emocji, uruchamianie procesów wykonawczych (pamięć robocza, uwaga, planowanie, organizacja. Jest powiązania
- Móżdżek odpowiada za koordynację, napięcie mięśniowe, automatyzację nabytych umiejętności, płynność wypowiedzi, poczucie rytmu, werbalną pamięć robocza, świadomość fonologiczną.
- Jeżeli selektywność i prawidłowa percepcja pewnych częstotliwości zostają zaburzone wywołuje to nadwrażliwość lub obniżoną wrażliwość na pewne częstotliwości. Wtedy pojawiają się zaburzenia uwagi słuchowej, które mogą skutkować różnymi dysfunkcjami.
- Przy odpowiednim stosowaniu programów Metody Tomatis® przedsionek oddziałuje na korę przedczołową i rozpoczyna się działanie regulacyjne.
- Kora przedczołowa odpowiada za regulowanie emocji, uruchamianie procesów wykonawczych (pamięć robocza, uwaga, planowanie, organizacja. Jest powiązania
- Móżdżek odpowiada za koordynację, napięcie mięśniowe, automatyzację nabytych umiejętności, płynność wypowiedzi, poczucie rytmu, werbalną pamięć robocza, świadomość fonologiczną.
- Jeżeli selektywność i prawidłowa percepcja pewnych częstotliwości zostają zaburzone wywołuje to nadwrażliwość lub obniżoną wrażliwość na pewne częstotliwości. Wtedy pojawiają się zaburzenia uwagi słuchowej, które mogą skutkować różnymi dysfunkcjami.
- Przy odpowiednim stosowaniu programów Metody Tomatis® przedsionek oddziałuje na korę przedczołową i rozpoczyna się działanie regulacyjne.
Oddziaływanie treningu uwagi słuchowej wg. Koncepcji Alfreda Tomatisa na mózg
Procedura terapeutyczna
Elementy procedury terapeutycznej
- Szczegółowy wywiad - kwestionariusz (proszę kliknąć link)
- Przeprowadzenie testu uwagi słuchowej - płatne dodatkowo 150,00 PLN (nie u wszystkich jest możliwy do wykonania), nie jest on jednak niezbędny ponieważ terapeuta może na podstawie wywiadu opracować program tak, aby zachować pełnię jego skuteczności zgodnie z oczekiwaniem i potrzebami Klienta.
- Określenie formy realizacji programu – gabinet lub dom Klienta.
- Podpisanie umowy z Klientem oraz zobowiązania do realizacji całości programu (1 sesji).
- Ustalenie sposobu przesyłki (w przypadku realizacji programu w domu) i formy płatności. Płatność jest pobierana z góry.
- W przypadku wypożyczenia urządzenia wymagana jest wpłata kaucji w wysokości 1000 PLN.
- Realizacja w domu: Wraz z zaprogramowanym urządzeniem przysyłane jest:
- Pisemna instrukcja użytkowania sprzętu.
- Szczegółowy opis realizacji programu (liczba dni, ile razy dziennie należy słuchać nagrań).
- Porady dotyczące stabilnego zakładania słuchawek.
- Po ukończeniu programu, kurier In Post odbiera od Państwa urządzenie.
- Po potwierdzeniu prawidłowego stanu technicznego urządzenia na rachunek bankowy Klienta zostaje zwrócona pobrana kaucja.
Czynności podczas słuchania:
- Podczas słuchania można pić.
- Na czas jedzenia należy zatrzymać urządzenie.
- W celu uzyskania dobrych wyników Klient powinien być zrelaksowany podczas słuchania, a nastrój miły i przyjazny.
Czynności zabronione:
- W czasie pierwszej sesji nie należy wykonywać zadań „kojarzących się z obowiązkami”
- Żucie gumy i jedzenie.
- Robienie zakupów.
- Oglądanie telewizji i granie w gry wideo.
- Nie powinna grać muzyka.
Obszary zastosowania
Obszary zastosowania metody A. Tomatisa®
- Autyzm – Całościowe zaburzenia rozwoju i Zespół Aspergera
- Afazja,
- mutyzm,
- ADHD, ADD,
- dziecięce porażenie mózgowe – MPD,
- dysleksja, zaburzony,
- opóźniony rozwój mowy,
- deficyty w koncentracji uwagi,
- FAS,
- trudności szkolne
TOMATIS® Dorośli
Metoda Tomatis® jest skutecznie wykorzystywana przez osoby dorosłe w celu lepszego przyswajania języka oraz w celu lepszej kontroli emocji.
Programy językowe
- Celem zastosowania metody Tomatis® jest zapewnienie każdej osobie, która pragnie się nauczyć języka obcego, możliwości rzeczywistego i skutecznego przyswojenia jego rytmu i dźwięków.
- Programy służące do przyswojenia języka obcego mają umożliwić Klientowi pełne zasymilowanie pasma częstotliwości danego języka.
- Program językowy pełni rolę przygotowawczą. Umożliwia pracę nad aspektami poznawczymi i emocjonalnymi związanymi z uczeniem się języka (lęk, pamięć i uwaga).
- Na nagrania nałożono filtr, który stosowany jest ze względu na trzy funkcje:
- Akustyczną: ułatwia odbiór mowy w głośnym otoczeniu
- Energetyczną: stymuluje mózg
- Językową: kodowanie prozodii
- Głos i muzyka filtrowana, zawierają elementy prozodyczne języka, oddziałują na jego ucho.
Kontrola emocji:
Metoda Tomatisa® oddziałując na układ słuchowy wpływa również na połączony z nim, w integralną część, układ limbiczny (niektóre części kory mózgowej oraz struktury podkorowe), który jest odpowiedzialny za takie procesy jak uczenie się, pamięć ale i emocje. W uchu wewnętrznym znajduje się również ślimak, który jest odpowiedzialny za proces dynamizowania kory mózgowej. Dzięki tym związkom Metoda Tomatisa® działa tonizująco na odczuwany stres, stany lękowe, oraz zaburzenia emocjonalne związane z depresją.